Welkom

Inhoud

Inleiding

Andere tractie

Spoorwijdte

Producenten

Import & handel

Eigenaars

Materieel

Links

Contact

► Nieuw ◄

► Zoeken ◄

Stoomtractie smalspoor

Stoomtractie normaalspoor

Motortractie smalspoor

Motortractie normaalspoor

Railterminal Barneveld ?

geplaatst: 01-04-2021

Inleiding

Al sinds 2010 (en misschien langer) is er sprake van een Railterminal op het bedrijventerrein Harselaar in Barneveld [1]. Er is uitgebreid onderzoek gedaan, maar het gaat nog steeds om plannen. Zoiets komt vaker voor, maar bijzonder is dat er van de geplande Railterminal toch al het een en ander zichtbaar is.

Zo kan men vanuit de trein van Amersfoort naar Apeldoorn een stuk spoor van circa 350 meter lengte zien liggen dat nergens op is aangesloten:

Op het terrein van Afvalverwerking Vink b.v. ligt de Grote Bosweg, ingeklemd tussen de afvalberg (opm. a) en de spoorlijn Amersfoort- Apeldoorn, Op die weg heeft Vink een geïsoleerd liggend stuk spoor gelegd. Bron: Google Earth, opname van maart 2020 →

Dit spoor is op de plattegrond hieronder aangegeven met S.

De locatie

In 2015 onderzocht Logitech in opdracht van de Gemeente Barneveld wat de beste plaats was voor de railterminal [2]. Eén van de onderzochte locaties was de “driehoek”. Dat is in onderstaande plattegrond het driehoekige gebied tussen de autoweg A1 (rood) en de spoorlijn Amersfoort-Apeldoorn (zwart). Om de aandacht te trekken legde UE (Used Equipment) Trading hier twee stukjes spoor en plaatste daar wagens op.

↑ De “driehoek” bij Barneveld, met op de achtergrond autoweg A1, 23-02-2021↑

Aan de kant van de autoweg zijn de containers geheel bedekt met graffiti, maar aan de andere kant is nog duidelijk te zien dat het een ACTS wagen (opm. b) van Spaarnelanden NV (tot 2008 AZK = Afvalverwerking Zuid-Kennemerland) betreft. Hiermee werd tot in 2016 afval van Haarlem naar de vuilverbranding in de Houtrakpolder gereden.

Ook anno 2021 staan nog containerdraagwagens in de driehoek. Verder naar onderen staan meer foto’s en gegevens. Omdat de driehoek niet de favoriete locatie voor de railterminal is geworden, wordt nu eerst verder gegaan met de locatie die dat wel geworden is.

Dat bleek het “verwerkingsterrein” van Afvalverwerking Vink BV te zijn. Dat is groen omkaderd in onderstaande kaart [3]. Het ligt direct ten oosten van de afvalberg (opm. a) van genoemd bedrijf en direct ten zuiden van de spoorlijn Amersfoort-Apeldoorn. Een argument voor deze locatie was: “het merendeel van de bulktreinen kan er zonder te knippen worden gelost” [2].

↑ Bovenstaande kaart is de kadastrale kaart in [3]. De begrenzing van de beoogde railterminal is in [3] in groen aangegeven. ↑

Ter verduidelijking zijn de spoorlijn en de A1 ingekleurd en zijn enkele teksten geplaatst. S geeft het niet aangesloten stuk spoor op de bovenste foto aan.

De inrichting van de railterminal

Nadat de plaats van de railterminal was vastgesteld, is in opdracht van de gemeente Barneveld in 2016 een uitgebreid onderzoek gedaan. Daarvoor was € 200.000 beschikbaar, waarvan de helft door de provincie Gelderland werd betaald [2]. De onderzoeksresultaten zijn via internet in te zien [4]. Hier wordt alleen ingegaan op de spoorse zaken.

Er wordt in [4] uitgegaan van spooraansluiting met een aankomst- / vertrekspoor aan de oostzijde van de railterminal, hetzij

· bij de Garderbroekerweg (rechtsboven in bovenstaande kaart). De kosten worden geraamd op € 7,2 mln (prijspeil 2015).

· hetzij verder oostelijk bij Stroe. Bij Stroe ligt zuidelijk van de hoofdsporen een derde spoor, dat via wisselverbindingen vanuit beide richting bereikbaar is [5]. Kennelijk is de gedachte dit derde spoor met de railterminal te verbinden (opm. c). Dat is goedkoper: € 4,2 mln (prijspeil 2015).

In beide gevallen moet het viaduct in de Garederbroekerweg gewijzigd worden.

Een belangrijke conclusie in [4] is dat een railterminal in Barneveld alleen economisch haalbaar is wanneer de overheid de hierboven genoemde kosten van de spooraansluiting op zich neemt.

In [4] staat een door Logitech in 2015 getekende schets van de inrichting van de terminal. Daarin is een losinrichting getekend. Het geloste bulkgoed gaat onder de spoorlijn Amersfoort-Apeldoorn door naar drie silo’s (B in de plattegrond) aan een nog aan te leggen weg naar het industrieterrein Harselaar Oost. Merkwaardig is dat [4] verder alleen over containers gaat.

Het sporenplan van een containerterminal kan eenvoudig zijn: de sporen liggen in een verhard terrein. De containers worden gelost/geladen met een reachstacker (verreiker). De containerdraagwagens blijven bij het lossen/laden op hun plaats staan. Er hangt geen bovenleiding boven de sporen, want dat zou de reachstacker hinderen. Tenzij er iets anders bedacht wordt, is er daarom een dieselloc of ascculoc nodig om de wagens op hun plaats te zetten. In [4] wordt gekozen voor een dieselloc met de verrassend laag geschatte aanschafprijs van € 50.000. Dat zal een oud beestje zijn, maar er wordt toch met een levensduur van 25 jaar gerekend.

Achter de spoorpoort is een wissel gepland dat toegang geeft tot twee sporen van circa 530 meter lang. Aan de westzijde komen de sporen weer samen in een uithaalspoor dat na circa 230 meter tegen een stootblok eindigt. Dit laatste spoor ligt niet in het met groen omkaderde gebied en is door Vink al aangelegd (zie de bovenste foto en de foto hieronder).

Het al door Vink aangelegde uithaalspoor tussen de spoorlijn Amersfoort-Apeldoorn (rechts) en de afvalberg van Afvalverwerking Vink, kijkend in de richting Amersfoort, 23-02-2021

Vink

CTT (Combi Terminal Twente) wordt in [4] genoemd als exploitant van de railterminal. Maar begin 2017 verschijnt het bericht “De vervolgstap zou zijn om ProRail een ontwerp uit te laten werken om de railterminal op het hoofdspoor aan te laten sluiten, maar hierover ontstond tussen de exploitant enerzijds en de gemeente en de investeerder anderzijds verschil van inzicht. De exploitant heeft zich vervolgens teruggetrokken" [6]. Het is helaas onbekend waar het verschil in inzicht over ging.

Een jaar later ondertekenen de gemeente en Vink een intentieovereenkomst, waarin Vink niet alleen als eigenaar van de grond, maar ook als exploitant wordt genoemd [3].

Vink Holding omvat een groot aantal BV’s. Enkele voorbeelden: Afvalverwerking Vink werd al genoemd, zo ook Ue-Trading. Dit laatste bedrijf houdt zich bezig met de in- en verkoop van gebruikte (recycling-) machines & materialen.

In de intentieovereenkomst [3] gaat het om AZ Industrials BV. Dat bedrijf is volgens haar website sinds 1997 gespecialiseerd in het inkopen en verkopen van nieuwe en gebruikte bouw- en grondverzetmachines. Het is ontstaan uit aannemersbedrijf Vink.

Vink werd tot in 2020 geleid door de derde generatie, met de neven Rob en Henk Vink als directeur. Er zijn geen opvolgers in de familie. Rob Vink trad in 2020 uit. Langzaam maar zeker worden de verschillende BV’s verzelfstandigd.

De intentie-overeenkomst [3]

Interessant in de intentie-overeenkomst tussen de gemeente en Vink (AZ Industrials) uit begin 2018 zijn onder meer de volgende punten:

· De railterminal houdt rekening met een trainlengte van 750 meter (UIC-norm).
Niet vermeld is hoe daar rekening mee wordt gehouden. Ideaal zou een spoorlengte van 750 meter zijn, maar hierboven bleek al dat de twee sporen elk circa 530 meter lang zouden worden. Een trein van 750 meter lang zou daarom over twee sporen verdeeld moeten worden. Dat kan wel, maar het geeft extra rangeerbewegingen bij aankomst en vertrek.

· De railterminal is geschikt voor zowel containers als bulk/stortgoederen.
In het onderzoek in [4] is echter alleen naar containers gekeken.

· De publieke partners zijn in beginsel verantwoordelijk voor ontwikkeling van het verbindingsspoor tussen hoofdspoorbaan en Railterminal.
De overheid zou dus 4,2 dan wel 7,2 miljoen moeten spenderen aan een aansluiting bij Stroe, respectievelijk de Garderbroekerweg. Maar:

· De aan- en afvoer via het spoor is op basis van de eerste oriëntatie voorzien vanaf de oostzijde, partijen onderzoeken de haalbaarheid van zowel oostelijke als westelijke zijde.
Onduidelijk is wat aan- en afvoer aan de westelijke zijde voor een voordeel biedt boven de in [4] besproken mogelijkheden.

· De plan- en proceskosten (onder andere het rail- en civieltechnische ontwerp door Prorail worden geraamd op maximaal €450.000. De gemeente en Vink stellen ieder €150.000 beschikbaar en de gemeente zal de provincie vragen een zelfde bedrag bij te dragen.

De intentie-overeenkomst liep tot 1 juni 2019. AZ Industrials gaf toen aan voorlopig niet verder te willen investeren, zolang er geen helderheid komt over de financiering van het onderzoek.

Men wees in de pers naar elkaar [7]. Als de verschillende uitspraken achter elkaar gezet worden is het volgende scenario mogelijk: de huidige wethouder heeft veel minder aan de railterminal gedaan dan de vorige wethouder (volgens de zegsman van Vink). Misschien verklaart dat “stroperige” gedrag van Prorail dat (volgens de huidige wethouder) maar niet met een offerte voor het te verrichten onderzoek kwam. Zonder die offerte waren de onderzoekskosten niet te ramen en wilden de provincie en de gemeente geen geld ter beschikking stellen.

De situatie in 2021

In februari 2021 werden de resultaten bekend van een onderzoek gehouden in opdracht van de gemeente Barneveld en de BIK (Barneveldse Industriële Kring). Een groot aantal geïnterviewde bedrijven gaf aan van de terminal gebruik te willen maken. De railterminal zou niet alleen containers en bulkgoederen moeten verladen, maar ook trailers (opm. c). De BIK en de gemeente Barneveld hebben afgesproken dat zij de komende tijd mogelijke ervaren exploitanten gaan interesseren voor de ontwikkeling van een goederenoverslag in Barneveld.

Als er een exploitant is gevonden zal er toch eerst onderzoek moeten worden gedaan. Het onderzoek [4] uit 2016 zal immers inmiddels verouderd zijn en had bovendien alleen betrekking op containers en niet op bulk en trailers. Ook de bereikbaarheid van de terminal via de weg is nog niet onderzocht. De wegen in de omgeving van de mogelijke railterminal zijn smal. Een ontmoeting tussen een vrachtwagen en een landbouwvoertuig op bijvoorbeeld de Plaggenweg is een avontuur.

Hoewel de railterminal nog alleen op papier bestaat, heeft Vink ervoor gezorgd dat er wel tastbare zaken te zien zijn: het uithaalspoor (zie foto’s hierboven) en de spoorwagens op twee korte stukken spoor langs zuidkant van de A1. De spoorbezetting is in de loop der jaren niet steeds dezelfde geweest; de onderstaande foto’s tonen de situatie op 23-02-2021. Op het westelijke stuk spoor staan vier containerdraagwagens zonder containers. De wagens vallen daardoor weinig op. Het gaat om:

↑

o 2 containerdraagwagens van het type Sgns (4 assen, laadvermogen maximaal 75 ton, maximum snelheid 100 km/uur) waarvan er hierboven één is afgebeeld. De laatste eigenaar was RailMotion AG (Basel, Zwitserland)

↑

o 2 draagwagens voor afzetcontainers van het type Slps (4 assen, laadvermogen maximaal 63,7 ton, maximum snelheid 100 km/uur) waarvan er hierboven één is afgebeeld. Ook hier was de laatste eigenaar RailMotion AG (Basel, Zwitserland).

Op het oostelijke spoor staat één wagen voor afzetcontainers met 3 Spaarneland containers →

Die wagen valt vanaf de autoweg wel op, vanwege de hoogte en vanwege de graffiti aan de kant van de autoweg. De letters FMS staan voor FaMouS. Dat is de naam van een graffiti crew (een groep samenwerkende graffitispuiters). Ook andere graffitispuiters gebruiken deze afkorting wel.

Langs autowegen wordt vaak reclame gemaakt, maar dan staat er een firmanaam en/of een telefoonnummer bij. Dat is hier niet het geval.

Een belangstellende zal er op andere wijze achter moeten komen dat de ACTS (opm. c) wagens en perscontainers te koop zijn bij UE-Trading in Barneveld. Dat is een Vink bedrijf.

Er staan 60 wagons in opslag in een hal net over de Duitse grens [9].

Opmerkingen:

a)

Op de afvalberg wordt nog steeds gestort. De afvalberg was in 2019 bijna 40 meter hoog en kan maximaal 55 meter hoog worden, waarbij de bedoeling is dat de berg zal inklinken tot de toegestane hoogte van 45 meter.

b)

Gerrrit Nieuwenhuis schreef een recent artikel over intermodaal vervoer (o.a. ACTS en spoorvervoer van trailers) in Op de Rails 2020-9 en -10.

c)

Dit staat niet expliciet in [4] genoemd.

Met dank aan:

Martijn Smits, Tijmen Stam en Henk Vink.

Bronnen:

[1]

Up Date Behoefteonderzoek Bedrijventerreinen 2008, Arcadis oktober 2010.

[2]

Website https://businessinbarneveld.nl/ d.d. 31-08-2015.

[3]

Intentieovereenkomst Railterminal Barneveld (definitie versie), januari 2018.

[4]

Maatschappelijke kosten en baten analyse Railterminal, memo van B & W aan de gemeenteraad van Barneveld, 6 juni 2016.

Het memo bevat als bijlage de presentatie van een uitgebreid onderzoek door Buck Consultants International, met bijdragen van TNO en een tekening van Logitec uit 2015 van de geplande terreininrichting.

[5]

SporenplanOnline

[6]

Barneveldse Krant d.d. 19-01-2017

[7]

Barneveldse krant 31-10-2019 (naar aanleiding van de behandeling in de gemeenteraad).

[8]

‘Behoefte aan railterminal Barneveld is onverminderd groot', artikel d.d. 24-02-2021 op de website Transport & Logistiek.

[9]

E-mail wisseling met Henk Vink, 2021.

{

Eigenaars

Terug/verder naar:

Nieuw Home Inhoud