Welkom Inhoud Inleiding Andere tractie Spoorwijdte Producenten Import en Handel Eigenaars Materieel Links Contact ► Nieuw ◄ ► Zoeken ◄

Stoomtractie smalspoor

Stoomtractie normaalspoor

Motortractie smalspoor

Motortractie normaalspoor

E.W. Smit geplaatst: 20-02-2020; gewijzigd 18-08-2020

E. (Eppo) W. Smit (1908-1995) was de kleurrijke eigenaar van aannemings- en handelsbedrijf E.W. Smit, dat bestaan heeft van 1935 tot augustus 1977 en dat vanaf 1946 gevestigd was in de Villa Boschlust aan de Dorpstraat in het bij Nijmegen gevoegde dorp Neerbosch. Het was een bedrijf met honderden werknemers dat zich vooral bezig hield met het aanleggen van pijpleidingen [1].

↑ gedeelte van een advertentie in Trouw, 30-10-1948 ↑

In het kader van deze website gaat de aandacht echter uit naar het bedrijfsonderdeel dat zich bezig hield met de sloop van allerlei zaken (waaronder spoor- en tramwegen en industriespoor). Dit bedrijfsonderdeel was vanaf 1952 of eerder [2] gevestigd op het stationsemplacement van Mook; zie de foto hieronder.

↑ Foto bij het artikel “Met de moker op de Mokerhei”, Tussen de Rails, April 1953 ↑ Onderschrift: Voor het schaftuurtje is een tweede klasse afdeling in een oude goederenwagen beschikbaar.

E.W. Smit deed veel aan reclame:

↑ Dit zijn allebei stukken uit dezelfde grote advertentie in Trouw van 30-10-1948 ↑ E.W. Smit is nog niet in Mook neergestreken, want als opslagterrein wordt de Dorpstraat 51 in Neerbosch genoemd.

Ook de grote Henschel NTM 30 werd van reclame voorzien: Foto L.J., Biezeveld, NTM werkplaats Drachten, 1948-11-05 → Deze loc werd gebruikt bij de opbraak van tramlijnen. Goederenwagen NTM E67 kwam via Smit en gebruik als schuurtje bij de Museumstoomtram Hoorn-Medemblik. De rails werden verkocht aan Staatsmijnen [3]. E.W. Smit brak niet alle NTM tramlijnen op. Een aantal lijnen kwam in gebruik voor NS goederenvervoer. Van het OG materiaal werd een deel door Spoorijzer opgeknapt en naar Liberia verkocht; zie hier. E.W. Smit zag dat zelf zo [3]:

In de volgende jaren ging E.W. Smit gewoon door met het slopen en verhandelen van allerlei zaken vanuit het stationsemplacement Mook, maar had daarover kennelijk ook zelf weinig bijzonders te melden. Mook ligt vlak bij Duitsland. E.W. Smit gaf dan ook in latere jaren een Duitstalige brochure uit. Hieronder staan enkele onderwerpen op spoorgebied; de brochure ging ook over andere zaken [3].

Veel spoormaterieel van steenfabrieken is via E.W. Smit verhandeld. Een voorbeeld [4] betreft twee Diema’s van de vlamovensteenfabriek Terwindt in Elden bij Arnhem. Die fabriek is in 1982 stil gelegd. Het smalspoor is kennelijk eerder opgedoekt, want de twee Diema’s gingen in 1975 naar E.W. Smit. Na 8 (!) jaar gingen ze naar Diema en werden daar verbouwd. Ook werd de spoorwijdte van 700 op 900 mm gebracht. Aansluitend gingen beide locs naar de veenderij Klasmann De locs 64 en 65 van de Klasmann-Werke GmbH in Groß Hesepe bij Werk II (voormalig Torfwerk Annaveen) op 20-02-1993. Foto: Toon Steenmeijer → Een samenvatting en meer details staan in de tabel:

Fabrieks nummer

Bouw- jaar

Type (zie hier)

bij Terwindt te Elden

bij E.W. Smit

ombouw bij Diema

Type (zie hier)

nummer bij Klasmann, Groß Hesepe (D)

2212

1958

DS60

1959 - 1975

1975 - 1983

1983

DFL60/0.1

65

2393

1960

DS60

1960 - 1975

1975 - 1983

1983

DFL60/0.1

64

In dit voorbeeld gaat het om locs van 60 – 65 pk, maar kennelijk had E.W. Smit zoveel Diema’s ter beschikking dat er diverse types met ver uiteenlopende vermogens aangeboden konden worden (zie de bladzijde uit de brochure hieronder). Overigens is 650 mm een vreemde spoorbreedte; mogelijk betreft het een drukfout.

Esso had een grote vloot eigen ketelwagens. Toen het gebruikelijker werd om ketelwagens te huren werd de eigen vloot afgestoten.

De mijnwagens zullen beschikbaar zijn gekomen door de geleidelijke sluiting van de Nederlandse steenkolenmijnen. In 1974 verkocht DSM/Staatsmijnen negen diesellocs voor ondergronds gebruik (volgens [5] gebouwd door Du Croo & Brauns) aan een goudmijn in Ghana.Vier stuks werden bij de mijn Maurits gereviseerd en vijf stuks werden in onderdelen verstuurd. De locs zijn niet in Mook geweest, maar de verkoop ging wel via E.W. Smit [3]. Een citaat [5]: “De goederen voor Ghana en Marokko en ook voor andere bestemmingen werden door onze onderneming – (D)SM - verkocht aan E. W. Smit Nijmegen, een handelsmaatschappij, waarmee bij de verkoop van overtollige herbruikbare materialen al jarenlang vele zaken worden gedaan”

In 1974 verscheen in een Duits blad (Industrie Anzeiger) bovenstaande advertentie. Het gaat om acht Werkspoor drieassers uit de 13 stuks grote serie SM 171-183. De opkoper Armand Lowie in Maasmechelen had naast alle Werkspoorders van de zwaardere serie 191-196 ook acht locs van de serie 171-183. Mogelijk heeft E.W. Smit – toen verkoop in Duitsland niet lukte – de locs doorgeschoven naar Armand Lowie. Het kan eventueel ook omgekeerd gegaan zijn: Armand Lowie kan E.W. Smit gevraagd hebben de locs in Duitsland te verkopen.

Tot slot In elk geval in 1983 was E.W. Smit nog steeds in Mook actief [3, 4].

Met dank aan:

Eppo W. Smit, Henk Sluijters en Toon Steenmeijer.

Bronnen

[1]

Website http://www.ewsmit.com/ Deze website lijkt al jaren niet meer te bestaan, maar wordt wel genoemd op Noviomagus.nl Op die laatste website zijn wel enkele wetenswaardigheden over E.W. Smit te vinden.

[2]

Met de moker op de Mokerhei,Tussen de Rails, April 1953, p. 10/11. Ook: Vergane glorie op de Mokerhei in Nieuw Spoor, December 1952.

[3]

Informatie van Henk Sluijters, deels uit een brochure uit de collectie van Jaap Buurman.

[4]

Informatie van Toon Steenmeijer; zie ook zijn lijst van naar NL geleverde Diema’s.

[5]

Verschillende nummers uit 1974 van het personeelsblad Nieuws van Staatsmijnen.

{

Import en Handel

Terug/verder naar

Nieuw Home Inhoud